Η Λευκή Ψήφος στην Ελλάδα: Ιστορία και Νομικό Πλαίσιο

Η λευκή ψήφος, γνωστή και ως ψήφος διαμαρτυρίας, η οποία στις ημέρες μας έχει πάρει την θέση της αποχής από πλευράς πολιτών και της άκυρης από πλευράς πολιτικών, είναι μια μορφή ψήφου που χρησιμοποιείται για να εκφράσει τη δυσαρέσκεια ή την αποδοκιμασία προς το πολιτικό σύστημα ή τα υπάρχοντα κόμματα. Στην Ελλάδα, η λευκή ψήφος έχει μια ιδιαίτερη νομική και συνταγματική θέση, η οποία έχει υποστεί αρκετές αλλαγές με την πάροδο των χρόνων.

Πρώτη Εμφάνιση και Ιστορική Εξέλιξη της Λευκής Ψήφου στην Ελλάδα

Η χρήση ψηφοδελτίων στην Ελλάδα ξεκίνησε με την άφιξη των Βαυαρών το 1833, κατά τη βασιλεία του Όθωνα. Το πρώτο ψηφοδέλτιο χρησιμοποιήθηκε τον Ιούλιο του 1834 στις δημοτικές εκλογές του νομού Αργολιδοκορινθίας και ήταν λευκό, με τον ψηφοφόρο να σημειώνει χειρόγραφα τον επιλεγμένο υποψήφιο. Πριν από αυτό, η ψηφοφορία ήταν προφορική και φανερή στις συνελεύσεις των δημοτών. 

Το Σύνταγμα του 1864, το οποίο θεωρείται από τα πλέον φιλελεύθερα της εποχής του, καθιέρωσε τη δημοκρατική αρχή και την καθολική ψηφοφορία, αντικαθιστώντας το χειρόγραφο ψηφοδέλτιο και ως μέσο ψηφοφορίας εισήχθη το σφαιρίδιο (μικρός μολυβένιος βώλος), ύστερα από εισήγηση των Επτανησίων βουλευτών, με τη δικαιολογητική βάση ότι ήταν το «καταλληλότερο εις τα αναπτυγμένα έθνη, τα έχοντα ηθικήν καλυτέραν, σέβας προς τους νόμους και την δημοτικήν παιδείαν διακεχυμένην και εις το ευτελέστατον χωρίον»., καθώς η αναλφαβητισμός ήταν διαδεδομένος και οι ψηφοφόροι εύκολα επηρεάζονταν από τους κομματάρχες.

Στο Σύνταγμα του 1911, που φέρει τη σφραγίδα του Ελευθερίου Βενιζέλου κι εφόσον ο αναλφαβητισμός είχε υποχωρήσει, δεν συμπεριλήφθηκε η διάταξη του Συντάγματος του 1864 για το σφαιρίδιο και αφέθηκε στον κοινό νομοθέτη η πρωτοβουλία να ορίσει δια νόμου το μέσο ψηφοφορίας, οπότε το (έντυπο) ψηφοδέλτιο επανήλθε στις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές του 1914 και από τις βουλευτικές εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 1926 είναι το μέσο ψηφοφορίας (μαζί με τον σταυρό προτίμησης) που ισχύει μέχρι και σήμερα.

Νομικό Πλαίσιο και Αλλαγές

Στην Ελλάδα, η λευκή ψήφος αποκλείστηκε από το σύστημα κοινοβουλευτικής κατανομής με τον νόμο 3434 του 2006, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Κάρολου Παπούλια και της πρωθυπουργίας του Κώστα Καραμανλή στο πλαίσιο της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, με στόχο και καλά τη σταθεροποίηση του πολιτικού σκηνικού και την αποφυγή ακυβερνησίας. Αυτό σημαίνει ότι η λευκή ψήφος από τότε δεν προσμετράται στο σύνολο των έγκυρων ψήφων και αντιμετωπίζεται παρόμοια με την άκυρη ψήφο κατά την κατανομή των κοινοβουλευτικών εδρών.

Η απόφαση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς ορισμένοι θεωρούν ότι η μη προσμέτρηση των λευκών ψηφοδελτίων παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου. Συγκεκριμένα, υποστηρίζεται ότι κάθε ψήφος, συμπεριλαμβανομένης της λευκής, πρέπει να προσμετράται ως έγκυρη ψήφος, καθώς αποτελεί μορφή εξάσκησης του εκλογικού δικαιώματος και διαμαρτυρίας αποτελώντας έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας και θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην κατανομή των εδρών, ενώ άλλοι υποστήριξαν ότι η μη προσμέτρηση της λευκής ψήφου διευκολύνει τον σχηματισμό κυβέρνησης πλειοψηφίας και αποτρέπει την πολιτική αστάθεια

Πριν από τον νόμο 3434/2006, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο είχε κρίνει αντισυνταγματική τη μη προσμέτρηση της λευκής ψήφου με την απόφαση 12/2005, θεωρώντας ότι η ρίψη λευκής ψήφου είναι εξάσκηση του εκλογικού δικαιώματος. Ωστόσο, αυτή η απόφαση ήρθε σε αντίθεση με προηγούμενες αποφάσεις του ίδιου δικαστηρίου και του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είχαν κρίνει συνταγματική τη μη προσμέτρηση των λευκών ψήφων

Σύγκριση με Διεθνείς Πρακτικές

Η αντιμετώπιση της λευκής ψήφου στις εθνικές εκλογές διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο αυτή προσμετράται ή όχι στα τελικά αποτελέσματα. Ακολουθούν παραδείγματα από διάφορες χώρες:

Ισπανία: Στην Ισπανία, τα λευκά ψηφοδέλτια θεωρούνται έγκυρα και προσμετρώνται στο συνολικό αριθμό των ψήφων. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνουν το εκλογικό μέτρο, καθιστώντας δυσκολότερη την επίτευξη ποσοστού που απαιτείται για την είσοδο ενός κόμματος στο κοινοβούλιο. Ωστόσο, τα λευκά ψηφοδέλτια δεν μεταφράζονται σε έδρες.

Γαλλία: Στη Γαλλία, τα λευκά ψηφοδέλτια καταμετρώνται ξεχωριστά, αλλά δεν θεωρούνται έγκυρες ψήφοι. Επομένως, δεν επηρεάζουν την κατανομή των εδρών ή το αποτέλεσμα της εκλογής. Παρόλα αυτά, η καταγραφή τους επιτρέπει την έκφραση διαμαρτυρίας ή ουδετερότητας από τους ψηφοφόρους.

Βέλγιο: Στο Βέλγιο, η ψήφος είναι υποχρεωτική, και τα λευκά ψηφοδέλτια καταμετρώνται ως άκυρα. Δεν προσμετρώνται στα έγκυρα ψηφοδέλτια και, συνεπώς, δεν επηρεάζουν την κατανομή των εδρών.

Πορτογαλία: Στην Πορτογαλία, τα λευκά ψηφοδέλτια θεωρούνται έγκυρα και καταμετρώνται, αλλά δεν επηρεάζουν την κατανομή των εδρών, καθώς δεν αντιστοιχούν σε κάποιο κόμμα ή υποψήφιο.

Ιταλία: Στην Ιταλία, τα λευκά ψηφοδέλτια καταμετρώνται ξεχωριστά, αλλά δεν θεωρούνται έγκυρες ψήφοι και δεν επηρεάζουν την κατανομή των εδρών.

Στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, οι βουλευτές εκφράζουν τη θέση τους κατά τη διάρκεια των ψηφοφοριών με τρεις κύριους τρόπους:

1. Υπέρ: Στήριξη της προτεινόμενης νομοθεσίας ή πρότασης.
2. Κατά: Αντίθεση στην προτεινόμενη νομοθεσία ή πρόταση.
3. "Παρών": Δήλωση ουδετερότητας ή επιφύλαξης.

Η επιλογή του "παρών" χρησιμοποιείται όταν ένας βουλευτής επιθυμεί να μην ταχθεί ούτε υπέρ ούτε κατά μιας πρότασης. Αυτή η ψήφος καταγράφεται, αλλά δεν προσμετράται στα θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα της ψηφοφορίας.

Σημειώνεται ότι η έννοια της "λευκής ψήφου" δεν εφαρμόζεται στις ψηφοφορίες εντός της Βουλής. Αντίθετα, η αποχή από την ψηφοφορία ή η απουσία του βουλευτή καταγράφονται, αλλά δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας.

Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως η εκλογή του Προέδρου της Βουλής, απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των βουλευτών (τουλάχιστον 151 ψήφοι). Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι ψήφοι "παρών" ή οι αποχές μπορούν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα, καθώς μειώνουν τον αριθμό των θετικών ψήφων που απαιτούνται για την επίτευξη της πλειοψηφίας.

Συνεπώς, ενώ η "λευκή ψήφος" δεν υφίσταται ως επιλογή στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες, οι βουλευτές έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν ουδετερότητα μέσω της ψήφου "παρών" ή να απέχουν από την ψηφοφορία.

Η λευκή ψήφος στην Ελλάδα έχει εξελιχθεί από ένα εργαλείο έκφρασης ουδετερότητας σε μια επιλογή που δεν επηρεάζει το εκλογικό αποτέλεσμα, μετά την ψήφιση του νόμου 3434/2006. Η συζήτηση γύρω από τη συνταγματικότητα και τη σημασία της λευκής ψήφου συνεχίζεται, με επιχειρήματα υπέρ της προσμέτρησής της στα έγκυρα ψηφοδέλτια, προκειμένου να αντικατοπτρίζεται πλήρως η βούληση του εκλογικού σώματος.

Άρα, παρόλο που δεν προσμετράται ως έγκυρη ψήφος, παραμένει μια σημαντική μορφή διαμαρτυρίας και εξάσκησης του εκλογικού δικαιώματος.

Σας παραθέτουμε κι ένα αυτούσιο άρθρο του 2015-2017 από το Greek Citizen, το οποίο επιχειρηματολογεί πάνω στο θέμα κι αφήνουμε τα σχόλια σε εσάς.:

ΤΟ ΞΕΡΑΤΕ ΑΥΤΟ?
ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΚΡΥΒΟΥΝ ΕΠΙΜΕΛΩΣ ΟΛΟΙ ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ?
ΓΙΑΤΙ ΟΛΟΙ ΜΑΣ ΣΠΡΩΧΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΧΗ? 

ΟΧΙ ΚΥΡΙΟΙ.ΟΛΟΙ ΛΕΥΚΟ 

….Τα ψηφοδέλτια τα διακρίνουμε σε έγκυρα, άκυρα και λευκά. Το κάθε ένα από αυτά τα ψηφοδέλτια έχει την δικιά του αρίθμηση κατά την εξαγωγή τους από την κάλπη. Τα έγκυρα εκφράζουν την επιλογή προτάσεων που δίδουν τα εκάστοτε πολιτικά κόμματα. Τα άκυρα εκφράζουν κάποια παραβίαση των παραπάνω αρχών και τέλος η λευκή ψήφος αποτελεί αρνητική ή ουδέτερη πολιτική τοποθέτηση απέναντι στις προτεινόμενες προτάσεις των κομμάτων.
Τι συμβαίνει στην περίπτωση που οι λευκές ψήφοι αποτελούν το 50% συν 1 του εκλογικού σώματος;
Όταν το 50% συν ένα του εκλογικού σώματος επιλέξει την λευκή ψήφο τότε υπάρχει πρόβλημα αντιπροσώπευσης και έκφρασης του κυρίαρχου λαού από τους υπάρχοντες πολιτικούς σχηματισμούς.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με βάση την αρχή της Δεδηλωμένης (δήλωση της βούλησης του λαού), της Λαϊκής Κυριαρχίας και την αρχή της Ισότητας της ψήφου πρέπει να διαλύσει τους υπάρχοντες πολιτικούς σχηματισμούς, να ορίσει υπηρεσιακή κυβέρνηση και να δώσει εντολή σχηματισμού νέων πολιτικών σχηματισμών προκειμένου να εκφράσουν την λαϊκή βούληση.
Παράδειγμα: 1) Έστω ότι έχουμε τις Α,Β,Γ,Δ και Ε πέντε προτάσεις προς ψήφιση (η ψηφοφορία θα διεξαχθεί με βάσει ΠΔ 96/2007 το οποίο ισχύει και σήμερα) και υπάρχει το δικαίωμα της λευκής ψήφου από τους εκλογείς. Ο αριθμός των εκλογέων είναι εκατό (100) άτομα .
Από τα αποτελέσματα της ψηφοφορία προκύπτει ότι οι πενήντα ένας (51) ψήφισαν λευκό και 30 την Α πρόταση, 10 την Β, 5 την Γ , 2 την Δ, 1 την Ε και 1 άκυρο. Η πλειοψηφία των εκλογέων (51%) ψήφισε λευκό ( πλειοψηφικό σύστημα) και το λευκό αποτελεί συνειδητή επιλογή (και όχι αδιαφορία γιατί αυτή εκφράζεται από την αποχή ) που εκφράζει αρνητική ή ουδέτερη στάση τόσο απέναντι στις παραπάνω πέντε προτάσεις όσο και σε αυτούς που τις εκφράζουν. Τότε οι παραπάνω, αφού έχουν απολέσει την νομιμοποίηση τους να μιλούν εκ μέρους της πλειοψηφίας, πρέπει να αποσυρθούν (γιατί ανάλογη χρήσης έχουν και τα λευκά όταν έχουν μικρό ποσοστό, επίσης δεν υπάρχει εκπρόσωπος του λευκού) γιατί αυτό είναι το σαφές μήνυμα της λευκής ψήφου. Στη συνέχεια πρέπει να γίνουν ζυμώσεις, καταγραφή τάσεων και επιλογή (π.χ. δημοψηφίσματα) για το τι ζητάει η πλειοψηφία των εκλογέων και να διαμορφωθούν νέες προτάσεις που θα περικλείουν αυτές τις τάσεις της πλειοψηφίας Οι εκπρόσωποι αυτών των προτάσεων πρέπει να μπορούν να εκφράσουν την πλειοψηφία.
Παράδειγμα: 2) Σε σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Πρώτο Τμήμα) , που αφορά την υπόθεση Πασχαλίδη, Κουτμερίδη και Ζαχαράκη κατά Ελλάδος αρ. απόφασης: Ν Φ092.22-2512-1/1 10/4/2008 στο κεφάλαιο Εφαρμογή στην παρούσα υπόθεση και στην παράγραφο 32 αναφέρεται ΄΄ Περαιτέρω , το Δικαστήριο ……σώματος. Ειδικότερα, επιλέγοντας το λευκό ψηφοδέλτιο, ένα μέρος του εκλογικού σώματος της μείζονος εκλογικής περιφέρειας της Κεντρικής Μακεδονίας επιθυμούσε να εκφράσει την αποκήρυξη όλων των πολιτικών σχηματισμών.΄΄ Όλη η απόφαση στοwww.nsk.gr/edad/ee474.pdf. Δηλαδή, σύμφωνα με τα παραπάνω, η λευκή ψήφος αποκηρύσσει όλα τα πολιτικά κόμματα. Όταν το ποσοστό της λευκής ψήφου υπερβαίνει το 50% συν 1 του εκλογικού σώματος τότε μήπως διαλύονται τα πολιτικά κόμματα;
Αν στο Σύνταγμα α.41 παρ. 1΄΄ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δύναται να διαλύσει την Βουλή εάν αυτή ευρίσκεται εν προφανή δυσαρμονία με το λαϊκό αίσθημα …. …. ….΄΄ στην άνω περίπτωση που σε μεγάλο ποσοστό (50% συν 1) του εκλογικού σώματος αποκηρύσσει, με την ψήφο του, τα πολιτικά κόμματα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ως ρυθμιστής του πολιτεύματος – αρχηγός της πολιτείας (α30 παρ.1 του Συντάγματος ) θα πρέπει να διαλύσει όλα τα κόμματα(αρχή της λαϊκής κυριαρχίας).
Στο α. 52 του Συντάγματος αναφέρει περί της ΄΄Γνήσια και ανόθευτη εκδήλωσης της λαϊκής κυριαρχίας΄΄ και αφορά την πληροφόρηση του λαού από τα ΜΜΕ.

Ο λαός είναι ΕΝΤΕΛΩΣ ΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΤΟΣ για την δύναμη της λευκής ψήφου.

Οι δημοσιογράφοι είναι επιλήσμονες των καθηκόντων τους έναντι στον ελληνικό λαό γιατί ο τελευταίος είναι εντελώς απληροφόρητος για την δύναμη της λευκής ψήφου.
Η λευκή ψήφος αποτελεί την μεγαλύτερη, δημοκρατικότερη και κυρίως ουσιαστικότερη μορφή διαμαρτυρίας στα δημοκρατικά καθεστώτα. Η λευκή ψήφος είναι πολιτική απόφαση που αποκηρύσσει το πολιτικό σκηνικό και στην εκλογική διαδικασία έχει την μορφή πολιτειακού δημοψηφίσματος.
Αν δεν ισχύουν τα παραπάνω, τι νόημα θα είχε η επιλογή της λε””κής ψήφου από το εκλογικό σώμα και ποια θα ήταν η ουσία της στην εκλογική διαδικασία με βάσει των αρχών της δεδηλωμένης και της λαϊκής κυριαρχίας ; Μήπως ο πολίτης – εκλογεύς ασκώντας το ανώτερο δημοκρατικό του δικαίωμα, συμμετέχοντας με την ψήφο του στις εκλογές, επιλέγοντας λευκό ουσιαστικά η ψήφος του είναι υποδεέστερη και άνευ σημασία για το εκλογικό σώμα καταπατώντας την αρχή της ισότητας; Θα έπρεπε τότε να υπάρχουν μόνο τα έγκυρα και τα άκυρα ψηφοδέλτια που σημαίνει ότι θα έπρεπε υποχρεωτικά να υιοθετήσουμε μία από τις επιλογές που δίδουν τα πολιτικά κόμματα χωρίς δικαίωμα άλλης επιλογής, όπως γίνεται ουσιαστικά σήμερα γιατί ποτέ δεν άνοιξε η συζήτηση για τις δυνατότητες που προσφέρει στο εκλογικό σώμα η λευκή ψήφος.

Το Σύνταγμα της Ελλάδος προστατεύει τον κυρίαρχο λαό και το Δημοκρατικό πολίτευμα και όχι το status quo (ηγεμονία) των πολιτικών κομμάτων και των υποψηφίων τους. 
Στα δημοκρατικά πολιτεύματα λοιπόν έχει προβλεφθεί το πώς ο κυρίαρχος λαός έχει την δυνατότητα να απαλλαγεί από τους πολιτικούς σχηματισμούς και τους υποψηφίους αυτών βοηθώντας στην εξέλιξη του πολιτικού μας συστήματος. Αν οι τυχόν ομάδες πίεσης (Τράπεζες, Εκδότες, ΜΜΕ, Βιομήχανοι κ.ά.) έχουν βρεθεί πάνω από το πολιτικό σύστημα και αυτό εκτελεί εντολές τους πώς αλλιώς μπορεί ο κυρίαρχος λαός να απεγκλωβιστεί ειρηνικά από όλα αυτά; Όταν το πολιτικό σκηνικό συνολικά είναι κατώτερο σε πολιτικές, αξίες και ήθος από την κοινωνία δεν θα πρέπει να μπορεί να απαλλαγεί από αυτό ή θα πρέπει και η κοινωνία να γίνει σαν και αυτούς;

Στη Δημοκρατία μόνο επιλέγεις; δεν μπορείς να απορρίπτεις;
Οι πολιτικοί σήμερα είναι αυτοί που ουσιαστικά ασκούν την νομοθετική, εκτελεστική και ελεγκτική εξουσία και όπως είναι φανερό, αν το πολιτικό σύστημα είναι σάπιο, δεν υπάρχει πιθανότητα τιμωρίας πολιτικών προσώπων ή επιχειρηματιών.

Η λευκή ψήφος έχει την δυνατότητα να ΄΄καθαρίσει΄΄ το παρακμάζον πολιτικό σύστημα και να δώσει την δυνατότητα στον κυρίαρχο λαό να θέσει νέους κανόνες διακυβέρνησης. 
Είναι ευκαιρία να διδάξουμε δημοκρατία όλο τον κόσμο και να τους αποδείξουμε ότι στη Δημοκρατία οι λαοί δεν εγκλωβίζονται σε ΄μέτριες΄ από το σύστημα προτεινόμενες επιλογές αλλά μπορούν να τις αποσύρουν και να αναζητούν αυτό που τους εκφράζει.

Εκπομπή για τη λευκή ψήφο δεν έχει γίνει ποτέ, γιατί;

Λυκία για What You Need 

Πηγές : olympia, wikipedia, syntagmawatch, Διορατικόν

☄️ΔΕΙΤΕ ΚΙ ΑΥΤΟ!☄️

Η NASA βρήκε ότι το 98% των ανθρώπων γεννιούνται με ιδιοφυείς ικανότητες, χάρη στο κύμα Θήτα, το οποίο αποκαλούμε Κύμα Ιδιοφυΐας (Genius Wave). Δυστυχώς όμως, η ΝΑΣΑ ανακάλυψε ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής καταστέλλει αυτό το "κύμα ιδιοφυΐας" μέσα μας.

Το Genius Wave είναι το μόνο προϊόν που υποστηρίζεται από έναν πρώην Νευροεπιστήμονα της NASA. Διορθώνει γρήγορα τον εγκέφαλο χρησιμοποιώντας αποδεδειγμένη τεχνολογία ηχητικών κυμάτων. 

Απλά χαλαρώστε, ακούστε το ειδικό ηχητικό Genius Wave για 7 λεπτά την ημέρα και παρακολουθήστε την επιτυχία να ρέει.